W tym roku święto o nazwie Rosz HaSzana, czyli Nowy Rok według kalendarza żydowskiego, obchodzone jest 14–15 września. To początek roku 5776. Odliczanie tych lat upamiętnia nie tyle okres od zakończenia przez Boga stwarzania świata, co czas od stworzenia człowieka. Którego Bóg uczynił na swój obraz, aby mieć z nami żywą i prawdziwie bliską relację.

Nazwa „Rosz HaSzana” niesie w sobie niezwykłe przesłanie. Rosz to po hebrajsku „głowa”, natomiast szana ma dwa znaczenia: „powtarzać” oraz „zmienić”. Co zatem dosłownie oznacza Rosz HaSzana? W tradycji żydowskiej jest to święto szczególne.

Wyjątkowość Rosz HaSzany

Tak jak głowa w Piśmie Świętym jest uprzywilejowana wobec ciała, tak samo święto Rosz HaSzana uznawane jest za fundament. To początek, dzień rozpoczynający wszystko, co wydarzy się w nadchodzących miesiącach.

Dwa pozornie wykluczające się pojęcia: „powtarzać” oraz „zmienić” głęboko tłumaczą sens tego święta. Z jednej strony chodzi o to, aby wszystko, co dobre, a więc każde Boże błogosławieństwo powtórzyło się w naszym życiu także następnego roku. Natomiast zmiana odnosi się bezpośrednio do działań, które może uczynić człowiek.

Zmiana mówi o roli człowieka w kształtowaniu kolejnego roku i rzeczywistości wokół siebie. Człowiek ma za zadanie działać i dokonać zmiany, aby uczynić nowy rok lepszym. Żydowski Nowy Rok swoim znaczeniem wykracza poza sprawy żydowskie oraz judaistyczne pojmowanie świata. Sens tego święta dotyczy całej ludzkości i naszej osobistej relacji z Bogiem.

Na czym polega wejście w nowy rok?

W dniu Rosz HaSzana uroczyście dmie się w szofar – instrument sporządzony z baraniego rogu. Krzywa linia tego instrumentu oznacza, że człowiek w pokorze ugina swoją wolę przed Bogiem. Dźwięk szofaru rozlegający się w zgromadzeniu ma za zadanie obudzić ludzkie sumienie. Wszystko to zachęca do głębokiej refleksji nad własnym życiem oraz do zwrócenia się w kierunku Stwórcy.

Ostatniego dnia grudnia cały świat wchodzi w nowy rok bardzo hucznie, przy odgłosach fajerwerków i głośnej zabawy. Tymczasem święto Rosz HaSzana obchodzone jest w narodzie żydowskim całkowicie odmiennie. Żydzi nazywają ten dzień Dniem Sądu i traktują jego przesłanie bardzo poważnie.

Rosz HaSzanę poprzedza wiele dni analizowania własnych uczynków i postaw. Szczególnie tych, które nie podobają się Bogu i skierowane były przeciwko drugiemu człowiekowi. Żydzi rozważają własne postępowanie, dostrzegają swoje winy i wchodzą w głęboką pokutę przed Bogiem.

Rosz HaSzana – świętowanie czy pokuta?

Początek nowego roku staje się więc dla nich okazją do rozliczenia ze swojego dotychczasowego życia i refleksji nad własnym postępowaniem. To bardzo praktyczne podejście i zastosowanie przesłania Rosz HaSzany. To sprawia, że w swojej istocie Dzień Sądu to dla Żyda dzień nowego początku. To dzień zmiany i wdzięczności wobec Boga, że pokuta jest możliwa. A Boże przebaczenie jest dla każdego dostępne.

Ponadto, Rosz HaSzana proroczo zapowiada również początek ery mesjańskiej.

W kulturze żydowskiej celebruje się czas spędzony w gronie rodzinnym oraz przy wspólnych posiłkach i wysoko ceni relacje w rodzinie. Nieodłącznym elementem noworocznej uroczystej kolacji są owoce. Są to głównie jabłka maczane w miodzie, które obrazują życzenie, aby następny rok był równie słodki i pomyślny.

Podczas kolacji w dniu Rosz Haszany spożywa się także owoc granatu, którego symbolika jest mocno związana z przesłaniem Nowego Roku żydowskiego. Żydzi wypowiadają wtedy nad sobą słowa błogosławieństwa. Życzą sobie w obliczu Boga, aby ich dobre czyny były tak liczne, jak wielka jest liczba pestek granatu.

Szana Towa!

Od święta Rosz Haszany odliczamy 10 dni do zbliżającego się Jom Kippur (Dnia Pojednania), który w tym roku przypada na 23 września. W tych dniach możemy usłyszeć z ust Żyda serdeczne życzenie: Szana Towa u’Metuka! – Dobrego i słodkiego roku!